BÀI HỌC CHIA SẺ CỦA MỘT NHÀ ĐẦU TƯ THÀNH CÔNG

Trong thời gian dài tham gia đầu tư, bản thân đọc rất nhiều tài liệu và các bài viết được chia sẻ trên các trang báo, nhưng bài viết ấn tượng với tôi nhất cho đến hiện nay, đó là bài viết của nhà đầu tư Nguyễn Đại Hiệp được đăng trên báo Đầu tư Chứng khoán số 149 (ngày 12/12/2018). Sau đây là nội dung bài viết mà Tôi đã sao chép lại để thỉnh thoảng đọc nhắc nhở bản thân, qua đây xin được chia sẻ nguyên văn nội dung bài báo để mọi người cùng đọc và tham khảo. Nội dung được chia làm hai bài như sau:

Bài 1: “Bạn chơi chứng khoán hay đầu tư chứng khoán”?

Một điều đáng buồn là sau nhiều năm làm việc trong nghề, tôi vẫn gặp gỡ và trò chuyện với nhiều nhà đầu tư chưa hiểu đầu tư chứng khoán là gì. Nếu gọi một cách chính xác thì đây là những người “chơi chứng khoán”, vì nhà đầu cơ chuyên nghiệp sẽ không tư duy và hành động như vậy. Trên thế giới cũng chưa từng tồn tại một nhà “chơi chứng khoán” huyền thoại, chỉ có nhà đầu tư, đầu cơ huyền thoại.

Một người không hiểu được và không phân biệt được hai khái niệm trên thường có suy nghĩ và hành vi như sau: Chơi chứng khoán như chơi bạc; dùng tâm linh, phong thủy để chơi chứng khoán; theo thuyết âm mưu là chủ yếu, tức mua theo tin tức từ nhiều nguồn khác nhau; “Tôi sẽ chơi chứng khoán để kiếm nhà cửa, xe hơi…”; cổ phiếu về tới vùng giá này là đáy, giảm hết mức rồi mình phải “tất tay”; hay “Tôi quen biết cả chủ doanh nghiệp, giám đốc đầu tư và những nhân vật lớn, mối quan hệ khác nên chơi chứng khoán dựa trên các mối quan hệ này”.

Và còn rất nhiều kiểu suy nghĩ, hành vi đa dạng khác trên thị trường dẫn tới sự mất tiền, nó đưa tôi từ bất ngờ này tới ngạc nhiên khác trong việc cố gắng tìm ra công thức thành công của người chơi chứng khoán.

Chính vì vậy, không ở đâu, lĩnh vực nào lại sinh ra nhiều chuyên gia và phương pháp đầu tư như trong lĩnh vực tài chính. Hầu hết mọi người đều bị cuốn vào vòng xoáy đó và không tự nhận ra mình đang ở đâu trong kênh đầu tư này. Nên các cuộc gặp với nhà đầu tư đều có chung kết quả “Thời gian trôi nhanh, già nhanh và chỉ có gia sản là đi xuống, hao tâm, tốn sức mà không được gì cả”.

Sau một quá trình thua lỗ, chán nản, các suy nghĩ sau sẽ hình thành: Sợ chơi chứng khoán; chơi chứng khoán khó lời mà dễ mất tiền. Ngay cả các nhà đầu tư cũng nghĩ tiền mình đầu tư đưa chủ doanh nghiệp tiêu xài không thể kiểm soát được, họ lấy tiền phục vụ nhu cầu cá nhân, làm hại tới công ty và cổ đông.

Tất cả các suy nghĩ lối mòn này thực ra chỉ để ngụy biện cho sự nông cạn và không biết cách đầu tư của mình. Xin trích một câu nói hay trong tác phẩm “Pay back time” (Ngày đòi nợ) của tác giả PhilTown – người từng là hướng dẫn viên du lịch và trở thành triệu phú nhờ đầu tư chứng khoán: “Những người theo chủ nghĩa hoài nghi sẽ nghĩ rằng chúng ta chẳng thể biết những gì đang xảy ra trong một doanh nghiệp.

Đó là vì họ không biết cách đầu tư. Những nhà đầu tư vĩ đại sẽ cười nhạo nhận định ấy. Chúng ta sẽ rất mong rằng họ sẽ tiếp tục dạy những điều vớ vẩn ấy trong trường kinh doanh để chúng ta có thể tiếp tục mua cổ phiếu của những công ty tuyệt vời”. Nếu bạn là người từng trải nghiệm và có sự nghiên cứu nghiêm túc về đầu tư bạn sẽ hiểu sâu sắc câu nói trên.

Tất cả đều phải học từ đầu khi bước vào lĩnh vực hoàn toàn mới, là khởi nguồn của sự thịnh vượng. Với những người trẻ nên nghiêm túc. Với những người đã có sự nghiệp vững chắc muốn vươn tới tự do tài chính, hãy dẹp bỏ cái tôi để dấn thân hơn nữa, tìm hiểu một cách bài bản và dành nhiều nhất tâm huyết của mình vào kênh đầu tư này.

Bạn có thể rất giỏi trong lĩnh vực mình đang làm, nhưng bạn đang ở một thế giới khác, mọi thứ đều phải học.

Những nhà đầu tư vĩ đại ban đầu cũng đều là những con người rất bình thường, có người còn xuất thân từ nghèo khó, chính vì vậy, nỗ lực của họ rất phi thường. Tuy thành công không có một công thức cụ thể, nhưng bạn sẽ khó thấy một người thành công lớn mà thiếu đi một trong ba yếu tố sau: Tư duy x Nhiệt huyết x Chuyên môn (trích từ cuốn “Cách sống từ bình thường trở nên phi thường” của tác giả Inamori Kazuo). Đây là một tích số, sắp xếp theo thứ tự quan trọng dần, thiếu một trong ba yếu tố này, bạn sẽ khó lòng vươn tới lý tưởng mà mình muốn đạt được.

Bây giờ hãy liên hệ với quá trình đầu tư của chúng ta, những người chơi chứng khoán và đầu tư nghiệp dư đang loay hoay với điều số 3 hoặc thậm chí không quan tâm tới bất kỳ điều nào trên đây, vì còn bận nhìn bảng điện và nghe ngóng tin tức từ bốn phương.

Tôi được gặp gỡ nhiều người có tài sản khá lớn, nhưng không biết cách đầu tư và cũng đang tìm cách đi lên những nấc thang cao hơn của sự tự do tài chính, vì vậy, tôi cũng không bất ngờ khi hầu hết nhà đầu tư tôi gặp chủ yếu là “chơi chứng khoán”.

Vấn đề mà chúng ta đang đối diện không nằm ở năng lực hay khả năng của bản thân, bước vào đầu tư bạn chỉ cần một chỉ số IQ vừa phải, chứ không cần quá thông minh. Cái chúng ta đối diện hàng ngày là “tư duy ngắn hạn, thấy cái lợi trước mắt, mà không nghĩ tới đại cuộc, lâu dài”. Nó chi phối, ăn sâu vào tiềm thức của những người chơi chứng khoán.

Rất nhiều câu nói hay để khuyên chúng ta tư duy cho đúng đắn về điều này như câu nói “Nếu cho tôi 6 giờ để chặt một cái cây, tôi sẽ dành 4 tiếng để mài rìu” của Abraham Lincoln, Tổng thống thứ 16 của Mỹ. Hay “Kinh doanh mà không có kế hoạch là việc bạn đang tự lập kế hoạch cho sự thất bại trong kinh doanh” của một ai đó.

Vậy bạn sẽ hỏi tôi là cách xác định bạn đang ở đâu trong nấc thang đầu tư để phấn đấu? Xin được dẫn lại một bài viết khá hay mà tôi từng đọc, đại khái nhà đầu tư sẽ cần trả lời ba câu hỏi tương ứng với nấc thang cao dần về sự nhận thức trong đầu tư:

What (cái gì): Chứng khoán là gì, cách doanh nghiệp kinh doanh, vận hành ra sao? Những vấn đề xung quanh một doanh nghiệp và kênh đầu tư này? Cách thị trường chứng khoán vận hành ra sao, vai trò chức năng chính là gì? Đây là những câu hỏi sơ khai nhất trước khi bước vào đầu tư với một tâm thế hoàn toàn mới, nhìn nhận mọi thứ theo khía cạnh khách quan nhất. Giai đoạn này chủ yếu là quá trình tự tìm hiểu và căn bản nhất trong nấc thang đầu tư.

How (như thế nào): Các nhà đầu tư chuyên nghiệp, quỹ đầu tư, nhà đầu tư vĩ đại, thành công trên thế giới Họ làm điều đó như thế nào? Họ đã dùng phương pháp gì để thành công?

Hầu hết các nhà đầu tư, chuyên gia đều dừng lại ở giai đoạn này. Một số người sẽ học hỏi được kinh nghiệm trong quá trình đầu tư thua lỗ và dừng lại ở đây, các chuyên gia là người đi thu thập, học hỏi rồi truyền đạt lại cho các nhà đầu tư ở nấc đầu tiên mà tôi đề cập phía trên.

Họ ít khi là người thực chiến, thực thi được các phương pháp mà họ là người truyền ước mơ, sự hào hứng cho các nhà đầu tư mới bước vào. Họ sẽ là người giàu lên và nhà đầu tư nếu không biết chọn lọc để áp dụng rất dễ bị “tẩu hỏa”. Đây là nấc thang rất dễ dẫn tới lối mòn nếu không vượt qua được thì mãi mãi chúng ta chỉ là người đi thu thập nguyên liệu về nấu một nồi lẩu thập cẩm, chúng ta không thể trở thành một đầu bếp giỏi được.

Why (tại sao): Tại sao tôi vẫn chưa đạt được hiệu quả cao, cần làm gì để khắc phục? Rất ít nhà đầu tư đi được tới nấc thang này, vì còn mải mê với quá nhiều bận tâm trong cuộc sống, công việc, gia đình và cả trường hợp đi chệch hướng trong tư duy đầu tư. Tới giai đoạn này, nhà đầu tư cũng đã “thấm đòn”, kinh nghiệm có nhiều, kiến thức cũng rất vững vàng nhưng vẫn chưa thể kiếm lời.

Có thể chúng ta vẫn vướng vào bài học về kỷ luật thép và lòng tham, tới lúc này nhà đầu tư hãy nhìn lại phương trình phía trên mà tôi đề cập. Liệu sau bao nhiêu năm “chiến đấu”, chúng ta còn sự đam mê và nhiệt huyết để tiếp tục chặng đường cuối cùng trước khi về đích hay không.

Đi tới đây, hẳn nhà đầu tư đã có tư duy đúng đắn, điều còn lại là sự mạnh mẽ, năng lượng tràn đầy để chuẩn bị hưởng thành quả là đứng dưới bóng mát của cái cây mà chúng ta đã gieo trồng bao năm nay.

Nên nhớ, thiếu một trong ba yếu tố thì tích số cũng vẫn sẽ bằng 0. Không như ở giai đoạn đầu, giai đoạn này đã có rất nhiều thứ để mất, nhưng không được mất niềm tin, nghi ngờ sẽ giết chết thành công.

Tôi đánh giá người thông minh trong đầu tư không phải bằng IQ, mà là sự mạnh mẽ nhìn nhận thẳng thắn và học từ sai lầm của chính bản thân mình.

Đọc tới đây chắc hẳn bạn đồng cảm với tôi về sự khó khăn trong đầu tư và người giải quyết khó khăn này không ai khác là chính bạn. Và bạn cũng hiểu luôn rằng mình cần xử lý ra sao với các tin tức, tư vấn và mọi thứ bạn tiếp xúc qua các kênh truyền thông, bạn bè. Hãy bình tâm mà suy nghĩ, đánh giá lại và xếp vào trong kho tri thức của chúng ta, phân loại nó nằm ở mục nào trên con đường nghiên cứu.

Hãy cố gắng giữ một cái đầu lạnh để tâm không động trong một thị trường đầy biến động.

Khi lượng đổi chất sẽ đổi, sẽ có một lượng kiến thức khổng lồ mà bạn phải trau dồi, học hỏi ngày qua ngày. Các nhà đầu tư huyền thoại cũng đều phải mất hàng chục năm để hình thành một triết lý đầu tư cho riêng mình.

Warren Buffett từng đọc cuốn “Phân tích chứng khoán” của Benjamin Graham 12 lần trước khi quyết định một khoản đầu tư vào cổ phiếu công ty. Là một nhà đầu tư huyền thoại mà ông vẫn cần phải làm như vậy thì việc nhà đầu tư cá nhân, nhỏ lẻ chúng ta dành vài năm để nghiên cứu chuyên môn cũng không có gì là lạ.

Vingroup là tập đoàn đầu tư bất động sản lớn nhất Việt Nam, nhưng trong tương lai gần có thể sẽ là nhà sản xuất công nghiệp nặng. Một tập đoàn lớn vẫn phải thay đổi, chuyển hướng đầu tư đa ngành thì mọi suy nghĩ mà chúng ta cho rằng đó là chân lý cũng không thể đúng trong mọi trường hợp, vẫn cần có sự linh hoạt thay đổi cho phù hợp, chứ không nên tư duy cứng nhắc.

Cuối cùng, sẽ không có “việc nhẹ, lương cao” và công thức cứng nhắc để đầu tư cổ phiếu thành công. Chúng ta vẫn phải không ngừng học hỏi, không ngừng thực thi và rút kinh nghiệm.

Mong muốn của cá nhân tôi, các nhà đầu tư sẽ nhìn nhận đúng bản chất hơn về kênh đầu tư này để chúng ta có một cộng đồng đầu tư chuyên nghiệp, khách quan hơn trên đà phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam. Để khi nhắc tới nghề đầu tư chứng khoán, ai cũng phải nhìn nhận một cách nghiêm túc và trân trọng hơn.

Bài 2: “Tiền sinh ra từ tư duy đúng đắn”

Nếu một người lạ yêu cầu mượn 10 triệu đồng, sau 1 năm họ sẽ trả lại 12 triệu đồng, bạn có đủ tự tin để cho vay? Hầu hết câu trả lời là không, nhưng khi đầu tư chứng khoán, chúng ta lại dễ dàng đưa hàng chục, hàng trăm, thậm chí hàng tỷ đồng cho một doanh nghiệp mà không rõ họ làm gì. Đây là điều hết sức vô lý nhưng vẫn diễn ra hàng giờ, hàng ngày trên thị trường chứng khoán. 

Sau khi nhận thức được các yếu tố cấu thành của một nhà đầu tư thành công và biết được mình đang ở đâu trong nấc thang đầu tư, mong sao chúng ta sẽ bước vào kênh này với một tư duy đúng đắn ngay từ đầu, từ đó không bị lạc hướng trong quá trình nghiên cứu và cải thiện kỹ năng phân tích một cách nhanh chóng hơn.

Thực tế, chuyên môn và tư duy có thể đồng hành cùng nhau, trong quá trình rèn luyện chuyên môn thì tư duy cũng dần thay đổi. Theo cuốn sách của tác giả Inamori Kazuo, quá trình nghiên cứu đầu tư là một sự lao động, kết tinh trí tuệ trong các quyết định và chính điều này vô tình “rèn giũa” nhân cách của chúng ta.

Không có nhà đầu cơ thành công nào thiếu đi những hệ thống riêng và không ngừng cải tiến nó, vì thị trường sẽ học được “công thức” của bạn rất nhanh. Đồng thời, không có nhà đầu tư nào không trải qua hàng giờ nghiên cứu, đọc báo cáo thường niên, tài chính và các thông tin phi tài chính khác.

Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett cũng từng có câu nói nổi tiếng về vấn đề này: “Investing is more intelligent when it is most businesslike” – “Đầu tư thông minh nhất khi đầu tư giống với kinh doanh”.

Câu nói ngắn gọn này diễn tả đầy đủ và gợi ý cho nhà đầu tư cá nhân biết được chặng đường phía trước nên tiến hành như thế nào. Cụ thể, khi kinh doanh, bạn sẽ phải làm cơ bản các hoạt động sau:

Thứ nhất, nghiên cứu thị trường, quy mô của ngành, các chính sách và pháp lý liên quan tới ngành nghề định kinh doanh.

Thứ hai, cách thức vận hành một doanh nghiệp, các quy định pháp lý khi thành lập một doanh nghiệp (vốn pháp định, cơ cấu tổ chức, nhân sự…).

Thứ ba, mua hàng hóa đầu vào đối với doanh nghiệp thương mại, nguyên vật liệu đối với doanh nghiệp sản xuất từ nguồn nào, chất lượng có được đảm bảo và khả năng đàm phán với các nhà cung cấp.

Thứ tư, thị trường đầu ra bao gồm đối tượng, khách hàng mục tiêu nào, độ tuổi bao nhiêu. Điều này đòi hỏi quá trình nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng và các chiến dịch marketing thật hiệu quả ở khắp các kênh quảng cáo.

Thứ năm, đối thủ cạnh tranh là ai? Tại thị trường mà ta hướng tới đang tồn tại những ông lớn nào, nếu doanh nghiệp phát triển tới một quy mô nào đó liệu có bị đại gia thâu tóm? Điều này sẽ xảy ra khi công ty không có một lợi thế cạnh tranh và định vị rõ ràng về sản phẩm.

 

Điểm thiếu để thành công

Chúng ta phải coi quá trình đầu tư cũng tương tự như kinh doanh. Hiện tại tôi thấy đa số nhà đầu tư chứng khoán mới chỉ làm được một phần rất nhỏ trong quá trình nghiên cứu, phân tích. Đó là quan sát bảng điện, đưa ra xu hướng của thị trường và ra quyết định. Nếu một người lạ yêu cầu mượn 10 triệu đồng, sau 1 năm họ sẽ trả lại 12 triệu đồng, bạn có đủ tự tin để cho vay?

Hầu hết câu trả lời là không, nhưng khi đầu tư chứng khoán, chúng ta lại dễ dàng đưa hàng chục, hàng trăm, thậm chí hàng tỷ đồng cho một doanh nghiệp mà không rõ họ làm gì, kiếm tiền bằng cách nào, ông chủ là ai và kỳ vọng mức sinh lời khi đầu tư là bao nhiêu. Đây là điều hết sức vô lý nhưng vẫn diễn ra hàng giờ, hàng ngày trên thị trường chứng khoán.

Câu chuyện không phải bạn có bao nhiêu tiền, mà là chuyên môn, kỹ năng và tư duy cần trau dồi trước khi “xuống tiền“   

Từ quan sát ngoài thực tế, tôi kể lại câu chuyện mà tôi và các bạn đều thấy hàng ngày trên đường phố là những đứa trẻ đá bóng bên vỉa hè, mải miết đuổi theo quả bóng. Đôi lúc quả bóng lăn ra đường, những đứa trẻ sẽ không biết sợ hãi, chỉ dán mắt theo quả bóng lăn tới đâu và chạy ra nhặt, mặc cho xe cộ qua lại rất nguy hiểm.

Hình ảnh này làm tôi liên tưởng ngay tới những người “chơi chứng khoán”, họ chỉ biết mở một tài khoản, bỏ tiền mua cổ phiếu rồi dán mắt vào bảng điện. Tất cả những gì họ quan tâm là xanh hay đỏ, tím hay xanh lơ. Những yếu tố nguy hiểm khác đang hiện hữu như xe cộ chạy ngoài đường cũng không đáng bận tâm. Để rồi khi rủi ro xảy ra thường sẽ “nhập viện” trong tình trạng đầy thương tích, hoặc các “game thủ” thường nói vui là “về thành dưỡng sức”.

Sau một quá trình đầu tư thua lỗ, tôi quan sát thấy nhà đầu tư thường rút tiền ra bỏ vào kênh bất động sản cho “lành”, với suy nghĩ đơn giản rằng đất chật người đông, “người sinh ra chứ đất không sinh ra”, mua một miếng đất, một căn hộ để cho thuê hay bán lại, hay mua đất nền chờ lên giá rồi bán. Tuy nhiên, mọi chuyện không đơn giản như vậy và những nhà đầu tư bất động sản chuyên nghiệp mà tôi tiếp xúc đều sở hữu những kỹ năng đáng giá.

Theo đó, họ hiểu rõ về ngành, chính sách, pháp lý và quy hoạch của một khu vực, dự án; hiểu phân khúc thị trường mình tham gia; biết rõ giá cả của hầu như tất cả các giao dịch trong khu vực đó; có mối quan hệ trong ngành rộng lớn với danh mục đa dạng, dễ dàng tìm kiếm đầu ra.

Chưa kể, họ có kỹ năng đàm pháp rất tốt, với tư duy “lời ngay lúc mua, thay vì đợi mua xong chờ giá lên và bán chốt lời”. Đây cũng là những yếu tố mà nhà đầu tư chứng khoán nên học hỏi.

Như vậy, câu chuyện không phải là bạn có bao nhiêu tiền, mà vẫn là chuyên môn, kỹ năng và tư duy cần trau dồi trước khi “xuống tiền”. Cơ chế vận hành của bất động sản tương tự thị trường cổ phiếu.

Dù vậy, giá bất động sản dựa trên cung cầu và không thể tìm ra giá trị thực của một bất động sản, nhưng với cổ phiếu, điều này là có thể vì nó dựa trên hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp. Doanh nghiệp ăn nên làm ra trong dài hạn, giá cổ phiếu không thể đi xuống.

Tại Việt Nam, chỉ có 3 kênh đầu tư phổ biến là tiết kiệm, chứng khoán và bất động sản. Thị trường chứng khoán được ra đời vì hai mục đích: Là kênh huy động vốn trung dài hạn cho doanh nghiệp và kênh tiết kiệm, đầu tư cho dân chúng.

Hiện tại, chức năng thứ hai của thị trường chứng khoán đang bị hiểu sai và lạm dụng nhiều, các thế hệ người chơi chứng khoán thất bại đi phổ biến những quan điểm sai lệch của mình cho thế hệ sau, lâu ngày dẫn tới một hệ tư tưởng không đúng khi nghĩ về chứng khoán.

Dù việc đầu tư khôn ngoan có “độ khó” tương tự như kinh doanh, nhưng đầu tư là một cấp độ cao nhất của kiếm tiền, tức còn “khó hơn” và cần nhiều kinh nghiệm hơn. Vậy nhà đầu tư cá nhân cần bảo vệ mình bằng cách nào?

Câu trả lời chỉ có một, đó là đọc thật nhiều và chọn lọc thông tin. Tương tự với các bước khởi sự kinh doanh ở trên, các nhà đầu tư cũng cần thực hiện các bước cơ bản bao gồm: Phân tích vĩ mô, ngành nghề của doanh nghiệp; biết doanh nghiệp kiếm tiền bằng cách nào; hiểu được chuỗi giá trị trong hoạt động của doanh nghiệp tương tự như khi kinh doanh, các rủi ro liên quan; hiểu được lợi thế cạnh tranh và đưa ra các dấu hiệu nhận diện một ban điều hành không tốt; có kiến thức về định giá doanh nghiệp.

Thông tin càng được nghiên cứu kỹ, độ rủi ro càng thấp và xác suất thành công càng cao. Những nhà đầu tư mua tích trữ vui mừng khi giá thị trường của doanh nghiệp giảm, họ sẽ được mua với giá tốt hơn và giấc ngủ sẽ ngon hơn với các nhà đầu tư cẩn trọng.

Các đối tượng mà tôi gợi ý nhà đầu tư có thể tham khảo trong quá trình nghiên cứu là ngân hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh, người lao động các cấp…

Bạn sẽ thấy ngạc nhiên rằng, một doanh nghiệp tốt hội tụ rất nhiều yếu tố tốt, từ ban lãnh đạo cho tới nhân viên cấp thấp nhất như công nhân, bảo vệ, từ bộ phận quan hệ nhà đầu tư cho tới marketing. Và chặng đường đầu tư tuy gian nan nhưng những điều hiệu quả lại tới từ những quan sát hết sức đơn giản.

Cuối cùng, trong một môi trường kinh doanh và đầu tư ngày càng thay đổi vì công nghệ phát triển, nhà đầu tư không chỉ cần cải thiện kỹ năng, mà còn phải trau dồi kiến thức mới. Triết lý của các nhà đầu tư huyền thoại sẽ làm kim chỉ nam cho chúng ta, nhưng việc cách thức các doanh nghiệp vận hành khác xưa rất nhiều buộc nhà đầu tư phải nhìn nhận và tự rút ra những kinh nghiệm riêng cho mình, từ đó mới có thể ra quyết định độc lập.

Câu nói tâm đắc của tôi là “Tiền không tự sinh ra tiền, mà được sinh ra từ tư duy đúng đắn”.

Bài học rút ra:

Với tôi nội dung hai bài viết đã gây ấn tượng mạnh làm thay đổi cách suy nghĩ và tư duy về đầu tư của bản thân mình. Đó là các nội dung:

• Tư duy đặt câu hỏi tự vấn bản thân: “Mình là người Đầu tư chứng khoán hay là Người chơi chứng khoán”?
• Rèn luyện Công thức của người thành công “Tư duy x Nhiệt huyết x Chuyên môn”;
• Tư duy: “Đầu tư thông minh nhất khi đầu tư giống với kinh doanh nhất”;
• Tư duy: “Lời ngay lúc mua, thay vì đợi mua xong chờ giá lên và bán chốt lời”;
• Cảnh giác với các thông tin chia sẻ trên mạng: Các thế hệ người chơi chứng khoán thất bại đi phổ biến những quan điểm sai lệch của mình cho thế hệ sau, lâu ngày dẫn tới một hệ tư tưởng không đúng khi nghĩ về chứng khoán
• Nhận thức đúng đắn “Tiền không tự sinh ra tiền, mà được sinh ra từ tư duy đúng đắn”.

Còn với bạn thì sao? Bài viết có để lại được điều gì cần học hỏi không? Bạn đã thực sự là nhà đầu tư chứng khoán chưa?….

( Lưu ý: bài viết được sưu tầm để học hỏi nay chia sẻ để mọi người cùng đọc suy ngẫm – Bài viết  chia sẻ không vì mục đích thương mại, Rất mong tác giả bài viết đồng thuận)